Champagne ligt in het noordoostelijke deel van Frankrijk, ongeveer 145 kilometer ten oosten van Parijs. Het ligt in een koel en noordelijk klimaat, wat essentieel is voor de productie van mousserende wijn van hoge kwaliteit.

Champagne streek

De Champagnestreek wordt gekenmerkt door zacht glooiende heuvels bedekt met wijngaarden. De geologie van de regio is divers, met een verscheidenheid aan bodems, waaronder krijt, kalksteen en klei, die bijdragen aan de complexiteit van de wijnen. De wijngaarden zijn voornamelijk beplant met drie druivensoorten: Chardonnay, Pinot Noir en Pinot Meunier. Ook wordt er tegenwoordig geëxperimenteerd met inheemse druivensoorten.

Champagne subregio's en terroir

Champagne is onderverdeeld in verschillende regio's, die het specifieke geografische gebied aanduiden waar authentieke Champagne kan worden geproduceerd. Binnen de Champagne AOC zijn er verschillende subregio's, waaronder de Montagne de Reims, Côte des Blancs en Vallée de la Marne, elk bekend om zijn unieke terroir. Elke subregio in de Champagne draagt bij aan de diversiteit en complexiteit van de wijnen uit de regio. Producenten mengen vaak druiven uit verschillende subregio's om goed uitgebalanceerde en harmonieuze Champagnes te creëren, waarbij de unieke kenmerken van elk gebied worden gecombineerd om een onderscheidend eindproduct te creëren. Het begrijpen van deze subregio's kan nuttig zijn bij het verkennen van de grote verscheidenheid aan beschikbare Champagnestijlen. Hier zijn enkele van de prominente subregio's van Champagne:

Montagne de Reims

Gelegen ten westen van Reims, staat deze subregio bekend om zijn heuvels bedekt met wijngaarden. De Montagne de Reims staat vooral bekend om Pinot Noir op kalkachtige bodems. Wijnen uit dit gebied zijn vaak rijk, gestructureerd en staan bekend om hun rode fruit- en bloemige aroma's. Enkele bekende dorpen in deze subregio zijn Ambonnay, Verzy en Bouzy.

Côte des Blancs

Gelegen ten zuiden van Epernay, staat bekend om zijn overwegend kalkachtige bodems. Deze subregio is voornamelijk beplant met Chardonnay, die elegante en mineraalgedreven wijnen produceren met tonen van citrus, witte bloemen en krijt. Bekende dorpen in dit gebied zijn onder meer Avize, Cramant en Le Mesnil-sur-Oger.

Vallée de la Marne

Deze subregio volgt de loop van de rivier de Marne en staat bekend om zijn gevarieerde terroir. De vallei biedt een mix van Chardonnay, Pinot Noir en Pinot Meunier wijngaarden. Wijnen uit de Vallée de la Marne zijn vaak goed in balans, met een mix van fruitigheid en structuur. Belangrijke dorpen zijn Ay, Mareuil-sur-Ay en Dizy.

Côte des Bar

Gelegen in het zuidelijke deel van de Champagnestreek, heeft de Côte des Bar een iets warmer klimaat vergeleken met andere subregio's. Dit gebied staat bekend om zijn Pinot Noir productie, wat resulteert in wijnen met gedurfde, fruitige smaken en een uitgesproken karakter. Bekende dorpen in de Côte des Bar zijn Les Riceys en Bar-sur-Aube. De afgelopen jaren wordt hier veel geëxperimenteerd met Chardonnay. Vanwege de ligging van deze subregio deelt het zijn terroir meer met Bourgogne dan met Champagne. Het ligt bijvoorbeeld dichter bij Chablis dan dat het bij Reims ligt. Dit geeft Chardonnay meer elegantie, mineraliteit en finesse.

Aube

Het departement Aube is een oostelijke uitbreiding van de Champagnestreek en krijgt steeds meer erkenning vanwege de wijnen op basis van Pinot Noir. Sommige producenten uit dit gebied kiezen ervoor om hun wijnen te bestempelen als "Côte des Bar", terwijl anderen gewoon de bredere benaming "Champagne" voeren.

Côte de Sézanne

Deze kleinere subregio ligt ten zuiden van Epernay en staat bekend om de productie van Champagne op basis van Chardonnay. Wijnen uit Côte de Sézanne vertonen vaak een fijne balans tussen frisheid en elegantie.

Côte des Riceys

Een dorp in het departement Aube, staat bekend om de productie van rosé-Champagne. De wijnen uit dit gebied zijn vaak rijk en fruitig.

Champagne productie

De primaire focus in Champagne ligt op de productie van mousserende wijn, die wordt gemaakt volgens de traditionele methode (Méthode Champenoise of Méthode Traditionnelle). Deze methode omvat een tweede gisting op fles, waardoor de karakteristieke bubbels ontstaan. De drie eerder genoemde druivensoorten spelen een cruciale rol in de productie van Champagne. Door het mengen van deze druiven kunnen wijnmakers een breed scala aan stijlen creëren, van fris en licht tot rijk en complex:

Chardonnay: Bekend om zijn elegantie en finesse, is Chardonnay de enige witte druif die in de Champagne wordt gebruikt. Het draagt bij aan de zuurgraad en citrustonen aan de blend.

Pinot Noir: Een rode druivensoort, wordt gebruikt vanwege zijn structuur, body en kenmerken van rood fruit.

Pinot Meunier: Een andere rode druif, voegt rondheid en fruitigheid toe aan Champagne. Het wordt vaak gebruikt om de blend in evenwicht te brengen.

Champagne bewaren

Champagne ondergaat een gereguleerd verouderingsproces dat varieert afhankelijk van het type. Non-vintage Champagne (NV) rijpt minimaal 15 maanden, terwijl vintage Champagne minimaal 3 jaar moet rijpen. Sommige prestigecuvées kunnen veel langer rijpen en ontwikkelen in de loop van de tijd complexe smaken. Natuurlijk kan je na het kopen van een vintage of prestige Champagne ervoor kiezen om deze zelf te bewaren. Terwijl non-vintage Champagnes misschien jonger beter tot recht komen, ontwikkelen vintage of prestige Champagnes zich vaak beter met wat leeftijd. Dit zijn een aantal effecten van het bewaren en verouderen van Champagne.

Ontwikkeling van complexe smaken: Na verloop van tijd evolueren de primaire fruitsmaken naar secundaire en tertiaire aroma's, waaronder tonen van brioche, geroosterde noten, honing en gedroogd fruit. De Champagne wordt gelaagder en genuanceerder.

Verbeterde textuur: Door langdurige rijping kan de wijn een meer verfijnde en geïntegreerde textuur ontwikkelen. De bubbels worden fijner en de zuurgraad wordt zachter, waardoor een zachter mondgevoel ontstaat.

Grotere rijpheid: Naarmate de Champagne ouder wordt, harmoniseren de componenten van de champagne, waaronder de zuurgraad, alcohol en suiker, wat resulteert in een meer volwassen en evenwichtige wijn.

Aroma's en smaken:Elk Champagnehuis heeft zijn unieke stijl en rijpingsregime, wat verschillende kwaliteiten aan hun wijnen verleent. De bewaartechnieken van het huis, de keuze van de gist en het aandeel reservewijnen dragen bij aan deze unieke kenmerken.

Juiste opslag: Ouder wordende Champagne vereist de juiste opslagomstandigheden, inclusief een koele en donkere omgeving met een consistente temperatuur, vochtigheidsregeling en minimale trillingen. De flessen moeten horizontaal worden bewaard om de kurk vochtig te houden en te voorkomen dat deze uitdroogt en lucht binnendringt.

Champagne producenten

Champagne is de thuisbasis van vele beroemde huizen en producenten. Over de jaren zijn de Champagne huizen langzaam verdeeld in twee groepen. De grote producenten (Maisons de Champagne) zoals Krug, Ruinart, Louis Roederer en Taittinger, en de kleine telers (Récoltants-Manipulants). Er zit een groot verschil tussen deze groep qua productie, blending, distributie en marketing. Grote champagnehuizen zijn vaak grote, gevestigde bedrijven met aanzienlijke productiecapaciteiten. Ze kunnen elk jaar miljoenen flessen champagne produceren, waardoor ze belangrijke spelers zijn op de wereldwijde champagnemarkt. Kleine telers zijn doorgaans al generaties eigenaar van hun wijngaarden en hebben een nauwe band met het land. Door dit eigendom hebben ze meer controle over de druivenkwaliteit en de wijngaardpraktijken.

Veel kleine telers concentreren zich op het produceren van champagnes van één wijngaard of één druivensoort die het specifieke terroir en de kenmerken van hun wijngaarden weerspiegelen. Kleine telers zijn doorgaans familiebedrijven of kleinschalige bedrijven. Ze cultiveren vaak hun wijngaarden en hebben mogelijk een beperkte productiecapaciteit, waarbij ze meestal minder flessen produceren in vergelijking met grote huizen. Er is een breed scala aan champagnes van kleine producenten, elk met zijn eigen onderscheidende karakter, waardoor ze aantrekkelijk zijn voor wijnliefhebbers die op zoek zijn naar diversiteit en authenticiteit.

Toerisme in Champagne

De Champagne-regio is ook een populaire toeristische bestemming en biedt rondleidingen door wijngaarden, proeverijen en mogelijkheden om de geschiedenis en kunst van het wijnmaken te verkennen. De stad Reims, met zijn prachtige gotische kathedraal, is een knooppunt voor het champagnetoerisme. Samenvattend staat de Champagne-wijnregio synoniem voor luxe en feest. Het is een plek waar eeuwenlange wijntraditie, uniek terroir en vakkundig vakmanschap samenkomen om enkele van 's werelds beste mousserende wijnen te produceren. Champagnewijnen worden gevierd vanwege hun elegantie, complexiteit en bruisen, waardoor ze over de hele wereld een symbool zijn van vreugde en feest.