2020 Telmo Rodriguez Matallana

Wijnmaker Telmo Rodriguez wordt bestempeld als één van de jonge leeuwen van de Spaanse wijnindustrie. Hij studeerde aan de universiteit van Bordeaux en later in de Rhône bij de beroemde August Clape. Hij was de wijnmaker van La Granja Senora De Remelluri, de bodega van zijn vader in Rioja. Hij is daar vertrokken om, wat sommigen zouden noemen, flying winemaker te worden . Telmo geeft er echter de voorkeur aan om zichzelf 'driving winemaker' te noemen. hij woont in Madrid en rijdt met de auto naar de gebieden waar hij wijn maakt. In korte tijd hebben zijn wijnen een plaats op het internationale speelveld gevonden. Eén voorbeeld: in het Wine Report 2008 van Tom Stevenson is Telmo opgenomen bij de beste 10 producenten uit Spanje. Wij spraken weer eens uitgebreid met Telmo Rodriguez. Dat is altijd een genot. Als je met hem om de tafel gaat zitten leer je altijd iets of geeft hij stof tot nadenken. Wat maakt dit ‘geweten van de Spaanse wijnwereld’ zo bijzonder? Toen Telmo zijn studies afrondde in Bordeaux en vervolgens stages had gelopen bij mensen als Chave (Hermitage), Clape (Cornas) en Dürrbach (Trévallon) kwam hij terug in Spanje. Daar zag hij dat andere Spanjaarden die in Frankrijk hadden gestudeerd Franse druivenrassen en gewoontes naar Spanje brachten. Zo kwam er steeds meer draadgeleiding terwijl het Spaanse systeem altijd vrijstaande stokken waren geweest. Telmo trok de conclusie dat hij zich wilde richten op de oude kwaliteiten van Spanje als vrijstaande stokken, inheemse druivenrassen en ‘field blends’. Daarnaast was hij de eerste in Spanje die moderne etiketten introduceerde en zet hij zich af tegen de rigide Spaanse wijnwetten.

Vrijstaande stokken
Spanje was vroeger een land van bush vines: de stokken stonden per gebied en per wijngaard zover uit elkaar dat ze ieder aan voldoende water konden komen. Zet je stokken bij draadgeleding ver uit elkaar, dan gaat de stok ver groeien en veel te groot worden. Bij draadgeleding heb je dus veel meer stokken per hectare nodig. Probleem is echter dat daar niet voldoende water voor is en je dus moet gaan irrigeren, in gebieden die vaak toch al met een tekort aan water kampen. Bovendien hangen de druiven bij vrijstaande stokken meer in de schaduw wat minder kans geeft op ‘verbranding’ en tot minder gestoofd fruit en frissere zuren leidt. Het enige nadeel van vrijstaande stokken is dat er meer handwerk komt kijken bij het wijngaardbeheer en de oogst. Telmo werkt vrijwel uitsluitend met bush vines.

Inheemse druivenrassen
Voor Telmo was duidelijk dat er in Spanje zoveel goede inheemse rassen zijn dat import uit Frankrijk van ‘the big five’ (Chardonnay, Sauvignon Blanc, Merlot, Cabernet en Syrah) helemaal niet nodig is. Hij was één van de eerste die goede Rueda produceerde van Verdejo en Viura, hij omarmde Mencia en Godello in Valdeorras, Monastrell in Alicante, Moscatel in Malaga, Garnacha in Cebreros…. Midden jaren negentig werd hij nog voor gek verklaard met deze filosofie maar nu loopt iedereen hem achterna.

Field blends
Vroeger bestonden er in Spanje veel wijngaarden met diverse druivenrassen door elkaar heen, ook wel ‘field blends’ genoemd. Tegen field blends wordt vaak ingebracht dat de rassen (die gezamenlijk worden geplukt) niet allemaal op hetzelfde moment rijp zijn. Ervoor spreekt dat de diversiteit en ziektebestendigheid toeneemt en dat het de complexiteit bevordert. Telmo heeft inmiddels twee wijngaarden met field blends in productie. Hij maakt er in Rioja Las Beatas van (genoemd naar de wijngaard, eerste jaargang beloond met 97 punten door Parker) en in Valdeorras Las Caborcas. Prachtige, originele wijnen!

Spaanse wijnwetten
Telmo was de eerste die in 1995 het woord Reserva van een Rioja afhaalde. In zijn woorden: ‘I ask my wines how long they want to stay in the wood’. Het ene jaar kunnen druiven moeiteloos een rijping van 12 maanden in hout aan, in een ander jaar echter niet. Over Las Beatas was consternatie: het Consecho wilde aanvankelijk de met een field blend gemaakte wijn niet goedkeuren als Rioja… terwijl er een tijd was dat alle Rioja zo gemaakt werd! Dit is door het Consecho niet op de spits gedreven en uiteindelijk voor hen gelukkig, gezien die enorm hoge internationale waardering.