Wijn ABC - van A tot Z alles over wijnen

In de wondere wereld van de wijnen wordt een verscheidenheid aan termen gebruikt. De ene wat bekender dan de ander. Daarom hebben wij van de belangrijkste wijntermen een Wijn-ABC samengesteld. Alles wat u altijd al wilde weten, én meer, vindt u in ons Wijn-ABC.

Bent u op zoek naar een term die hier niet tussen staat? Vertel het ons en wij zoeken het voor u uit!

 

A

AANDRONK De eerste waarneming wanneer de wijn in je mond komt. 

AFDRONK Dat wat je proeft direct na het doorslikken (of uitspugen). De afdronk (ook wel attaque genoemd) wordt altijd vermeld in tijd, en kan kort, gemiddeld of lang zijn. Gemiddeld is de tijd van een afdronk tussen de 5 en 10 seconden. Doorslikken of uitspugen maakt hierbij geen verschil. Bij goede wijn is er een langere afdronk.

AFFINAGE Dit is de extra rijpingstijd in de fles, voordat een wijn daadwerkelijk wordt verkocht.

AGLIANICO De topdruif uit Zuid-Italië. Ze heeft een donkergekleurde dikke schil. Aglianico loopt vroeg uit, maar rijpt heel laat. Soms kan ze pas in november geoogst worden. Aglianico groeit in een soort halvemaan van Napels tot aan Bari. Lees meer over de aglianico druif. Ons wijnadvies: wijnhuis Antonio Caggiano heeft prachtige wijnen van de aglianico druif

ALAVESA Een zeer goede Spaanse Rioja wijn. Klik hier voor de bijbehorende wijnen.

ALBARINO witte druif die zeer herkenbaar is aan de dikke schil. De Albarino druif groeit voornamelijk in het noordwesten van Spanje. De druif heeft een goed rendement en de albarino wijnen hebben een vrij hoog alcoholgehalte. Lees meer over de albarino druif.  

ALBARIZA Bodemsoort in het Sherrygebied Jerez. Alba betekent wit, de bodem is dan ook oogverblindend wit (het zonlicht wordt weerkaatst) en zeer kalkrijk. In het extreme geval bevat de bodem wel 80% kalk. De kalkbodem is zeer poreus en absorbeert het regenwater goed, waardoor de wijnstokken tijdens de droge periodes in de diepe bodemlagen vocht vinden. De beste fino sherry's komen van oudere stokken van de albariza bodem.

ALBILLO is een wit druivenras. De betekenis van het woord komt van het Spaanse woord alba, dat wit betekent. De albillo druif is een sterke groeier, maar de opbrengsten van dit ras zijn laag. De trossen zijn klein te noemen, waarbij de schillen van de druiven dun zijn. Lees meer over de albillo druif. Ons exclusieve wijnhuis Bernabeleva produceert fraaie wijnen van deze druif.

ALCOHOLVRIJ / ALCOHOLARM Eerst wordt een basiswijn gemaakt volgens de traditionele wijnbereidingsmethode. Druiven worden licht gekneusd totdat de schillen het juiste kleurstofgehalte aan het sap hebben gegeven. Daarna worden de druiven zachtjes geperst en sap en schillen van elkaar gescheiden. Na het gebruikelijke vergistingsproces heb je wijn met alcohol. Kort vóór het bottelen wordt de wijn gedealcoholiseerd door middel van vacuümextractie. De basiswijn wordt gedealcoholiseerd onder vacuüm op ongeveer 28°C. Hoe lager de temperatuur hoe meer aroma's & smaak behouden blijft. Bij dealcoholisatie worden, naast de alcohol, ook de aroma's geëxtraheerd. Deze aroma's worden echter direct teruggevoerd naar de wijn. De verzamelde alcohol word extern opgeslagen ten behoeve van andere producten. Tenslotte wordt de wijn nog gezuiverd, gefilterd en gestabiliseerd. Klik hier voor ons assortiment alcoholvrije/arme wijnen.

ALICANTE BOUSCHET is een druivenras. Een blauwe druif met gekleurd vruchtvlees en dus ook gekleurd sap. Lees meer over de alicante bouschet druif. Ons Portugese kwaliteitswijnhuis Herdade do Sobroso heeft prachtige wijnen waarin deze druif is verwerkt.

AMABILE De term voor half zoete wijn in het Italiaans.

AMARONE Een Italiaanse rode wijn uit de wijnstreek Veneto. De wijn wordt gemaakt van gedroogde druiven die geplukt worden tussen de laatste 10 dagen van september en de eerste week van oktober. Men selecteert uitsluitend de beste, gezonde druiven welke minimaal 100 dagen te drogen worden gelegd. Een deel van het vocht verdampt en van het ingedikte, suikerrijke sap wordt wijn gemaakt. Door het hoge suikergehalte hebben de wijnen tevens een hoog alcoholpercentage en zijn zeer geconcentreerd. Hoewel Amarone iets zoetig kan overkomen door het hoge alcoholpercentage (rond de 15%) is het toch echt een droge wijn. Soms worden de schillen van de ingedroogde druiven die voor Amarone zijn gebruikt nogmaals ingezet, dit is het geval bij Ripasso wijnen. Onze beste amarone wijnen vindt u hier.

AMONTILLADO Dit is een sherry benaming. Deze sherry is verfijnd, droog, aromatisch (hazelnoot aroma's). De sherry is gedeeltelijk gerijpt onder de flor, is amberkleurig en bevat 16-20% alcohol. Serveren rond de 12 graden Celsius.

APPELLATION D’ORIGINE PROTEGEE (AOP of AOC) Beschermde oorsprongsbenaming (BOB) voor Franse wijnen. Dit is de hoogste aanduiding binnen de EU-wijnwetgeving. Er gelden hier strenge regels om de kwaliteit en het unieke karakter van een wijn uit een bepaalde streek te waarborgen. Ook wordt er voorgeschreven in welk deel van een gebied de druiven voor bepaalde wijnen verbouwd mogen worden. De benaming van AOP of BOB wijnen in andere landen is Denominazione di Origine Protetta (DOP - Italie), Denominacion de Origen Protegida (DOP - Spanje) en Geschutzte Ursprungsbezeichnung (GUB - Duitsland). Sinds 2009 zijn dit de officieel geldende benamingen en afkortingen. De vroegere afkortingen als AOC, DOC, DOCG, DO, DOCa, QbA, Pradikatswein etc mogen overigens door de producent ook nog gewoon worden gebruike. 

ARAGONEZ Portugees blauw druivenras. In Spanje heet deze druif tempranillo, de nationale druif van Spanje. De druif heeft een dikke schil en brengt wijnen voort met een diepe kleur, met weinig alcohol en die lang bewaard kan worden zonder veel kleur te verliezen. Heerlijke wijnen met aragonez in ons assortiment zijn de kwaliteitswijnen van Herdade do Sobroso.

ARINTO Wit druivenras die in het Vinho Verde gebied (in het noordwesten van Portugal) Pedernã wordt genoemd. Arinto is een van de druivenrassen met een zeer goed potentieel voor de productie van witte kwaliteitswijnen in Portugal. Klik hier voor onze wijnen van deze prachtige druif.

ARNEIS Een Italiaanse druif waarmee voornamelijk droge wijn wordt gemaakt in de Piemonte regio. Lees meer over de arneis druif

AROMA Het aroma geeft een beeld van de gezamenlijke geur- en smaakbeleving van de wijn.

ASSEMBLEREN Het bij elkaar voegen (mengen) van wijnen van verschillende druivenrassen, of het mengen van verschillende jaargangen van hetzelfde druivenras.

ASTRINGENT Ook wel samentrekkend mondgevoel genoemd. Dit wordt veroorzaakt door zure, zoute en bittere smaken. Bij wijnen wordt de bittere smaak veroorzaakt door tannine.

ATMOSFEER De atmosfeer van mousserende wijnen wordt uitgedrukt in een getal. Dit getal staat voor de bruiskracht van de wijn. Het getal wordt afgeleid van de kooldioxide druk.

ATTAQUE Dat wat je proeft direct na het doorslikken (of uitspugen). Attaque (ook wel afdronk genoemd) wordt altijd vermeld in tijd, en kan kort, gemiddeld of lang zijn. Gemiddeld is de tijd van een attaque tussen de 5 en 10 seconden. Doorslikken of uitspugen maakt hierbij geen verschil. Bij goede wijn is er een langere attaque.

AVESSO Avesso is een wit druivenras uit Portugal. De avesso druif komt het meeste voor in de regio Vinho Verde in het noorden van Portugal. Lees meer over de avesso druif.

 

B

BARBERA is een druivenras uit Piemonte in Italië. De Barbera druif groeit goed op alle bodemsoorten en heeft een hoge zuurgraad. Geeft een grote opbrengst en wordt gebruikt als ingrediënt in zuurarme wijnen. De aroma’s in de Barbera druiven zijn: kersen, bramen, pruimen, rood fruit. Van de barbera maakt men bijvoorbeeld Barbera d‘Alba en Barbera d‘Asti. Lees meer over de barbera druif.

BANYULS is een Franse, versterkte wijn uit het oostelijke deel van de Pyreneeën. Deze zoetige likeurwijn wordt gemaakt in rood, wit en rosé. De wijn is vergelijkbaar met Port.

BARDOLINO is een rode wijn uit de regio Veneto gelegen in Noordoost-Italië. Bardolino is een lichte, fruitige wijn die ook goed licht gekoeld kan worden gedronken.

BAROLO Een van de beste rode wijnen uit de regio Piemonte in Italië. Stroef en robuust van smaak, en van een langzame rijping. De Nebbiolo druif waar Barolo voor de volle 100% uit bestaat bevat zeer veel tannine, mede hierdoor moet een Barolo vele jaren rijpen voordat deze te drinken is, maar zelfs na lange rijping van de wijn zorgt deze tannine nog voor een stevige bite. Lees meer over barolo wijnen.

BARRICA/BARRIQUE een wijnvat van eikenhout. Het vat heeft een inhoud van 225 liter. De vaten worden gebruikt om rode wijn te laten rijpen en witte wijn te laten gisten en rijpen. 

BATTONAGE een techniek waarbij er tijdens de vinificatie met een stok door de most geroerd wordt zodat de gistcellen langer in contact met de wijn blijven, wat zorgt voor een verfijnde smaak in de wijn.

BEAUJOLAIS Beaujolais is een wijngebied in Frankrijk, die gedeeltelijk ook in de wijnstreek Bourgogne ligt. De wijnen uit de Beaujolais zijn zeer bekend met name door de Beaujolais Nouveau die ieder jaar op de 3e donderdag van november uitkomt. De druiven hiervoor zijn pas 2 maanden daarvoor geplukt. Een frisse wijn met weinig smaak, die jong wordt gedronken. De 39 gemeenten in de Beaujolais worden aangeduid met Beaujolais-Villages.

BEZINKEN Het naar beneden laten zakken van vaste deeltjes in de wijn. De vaste deeltjes heet het bezinksel. Door de inhoud voorzichtig over te gieten (decanteren) kan het bezinksel van de wijn worden gescheiden.

BLANC DE BLANCS Dit is Champagne die alleen maar mag worden gemaakt van Pinot Blanc en Witte Chardonnay druiven.

BLANC DE NOIRS is witte wijn bereid uit blauwe druiven. Men gebruikt deze benaming om bij champagne het type aan te geven.

BLEND Wijn waarbij verschillende druivenrassen (wit & blauw) bij elkaar gevoegd zijn (mengen). Dit zijn de zgn. assemblagewijnen. Kijk hier voor onze Blend Rood en Blend Wit wijnen. 

BOBAL Bobal is een blauwe druif die afkomstig is uit Spanje en daar onder andere verbouwd wordt in de buurt van de dorpen Utiel en Requena in de provincie Valencia. Naast rode wijn is de Bobal druif ook zeer geschikt voor de productie van rosé. Lees meer over de Bobal druif.

BODEGA Het Spaanse woord voor wijn(pak)huis

BONARDA is een druivenras uit Italië. De Bonarda druif wordt gebruikt bij de productie donkere rode wijnen.

BORDEAUX is een wereldberoemde wijnregio in Frankrijk en tevens de belangrijkste streek op het gebied van wijnen in Frankrijk.

BOTRYTIS Een schimmel die druiven aantast onder koele en vochtige omstandigheden. De druiven krimpen en verrotten of drogen uit. De schimmel verhoogt het suikergehalte en de aroma's van de druiven. Wordt ook '"edelrot" genoemd.

BOTTELEN Vullen van een fles. Gebeurt in Nederland met in bulk geïmporteerde wijn, maar natuurlijk ook in wijnproducerende landen. Het bottelen brengt gemak voor de consument, maar zorgt er ook voor dat de wijn luchtvrij wordt bewaard, waardoor deze langer houdbaar blijft dan in een tank of vat.

BOUQUET Ontwikkelde en complexe geur van een gerijpte wijn. Het bouquet bevat weinig fruitige aroma's maar vooral tertiaire, rijpe aroma's zoals o.a. de aardse, truffel, leer, bossige, dierlijke, kruidige, notige, tabakkige geuren. Bouquet ontstaat meer in wijnen met meer zuur en wijnen van een arme bodem.

BRUNELLO di MONTALCINO Wijn uit de regio Toscane. Rode wijnen in Chianti-stijl, gemaakt van de Sangiovese druif. Over het algemeen hoog gewaardeerd en geprijsd.

 

C

CABERNET SAUVIGNON Een blauwe druivenras. De Cabernet Sauvignon is een erg bekende druif en geeft een volle smaak en een donkere kleur. Het rijpingsproces is zeer belangrijk. Lees meer over dit druivenras en onze Cabernet Sauvignon wijnen.

CALORIEEN Een glas (150ml) droge witte wijn bevat de minste calorieën namelijk 100, daarna rosé 105, rode wijn 125 en zoete witte wijn 145.

CAMPANIA Wijnregio aan de Italiaanse kust. Alle informatie & onze wijnen uit Campania vindt u hier.

CANTINA SOCIALE Is de Italiaanse benaming voor een coöperatie. Italië is een van de grootste wijnproducent ter wereld, goed voor 1/5 van de totale wereldproductie, met een opbrengst van +/- 6 miljard liter wijn per jaar.Er zijn in Italië enorm veel kleine wijnboeren en boeren die druiventeelt erbij doen.Zij verkopen hun druiven aan de plaatselijke coöperatie.

CARIGNAN Druivenras die de rioja-mix zijn kleur en body geeft. In de meeste traditioneel gemaakte riojas wordt hij als tegengewicht voor de licht garnacha gebruikt. In Frankrijk verliest de druif steeds meer terrein omdat de wijnen in allerlei opzichten een matige naam hebben. Lees meer over de Carignan druif.

CAPSULE Omhulsel dat over de kurk, mond van de fles en een deel van de hals wordt aangebracht. Van metaal of kunststof. Dient op de meest correcte wijze enige millimeters onder de mond van de fles afgesneden te worden om contact met de wijn te vermijden.

CAVA Mousserende wijn die gemaakt wordt volgens de Méthode Traditionelle, dat wil zeggen gisting op de fles. De lekkerste Cava's vindt u hier!

CAVA RESERVA Minimaal 3 jaar gerijpt.

CAVA GRAND RESERVA Minimaal 5 jaar gerijpt.

CÉPAGE Wordt voor 100% van één druivenras gemaakt. De wettelijke grens ligt meestal bij 85%. Mengsels van druivenrassen zijn vaak lekkerder.

CHENIN BLANC De Chenin Blanc druif zorgt voor frisse, fruitige wijnen met zeer uiteenlopende smaken van fruit en is erg geschikt om mousserende wijn van te maken. Lees hier meer over deze druif,

CINSAULT Traditionele mediterrane blauwe druivenras. De druif is bekend geworden door de kruising met de Pinot noir, waar de Pinotage uit voort is gekomen. Bekijk hier onze wijnen van de Cinsault druif.

 
D

DECANTEREN is het overgieten van wijn in een karaf. Hierdoor kan er, bijvoorbeeld bij een wat oudere wijn lucht komen waardoor de wijn wat zachter wordt. Verder wordt dit ook gedaan om het bezinksel van de wijn te scheiden. Decanteren wordt ook wel gedaan ten behoeve van het op serveertemperatuur laten komen van een fles rode wijn welke uit de kelder o.i.d. komt.

DEGORGEMENT: het uit de fles schieten van de bevroren prop bezinksel door de kracht van koolzuurgas. Deze techniek wordt toegepast bij de bereiding van mousserende wijn volgens de méthode traditionnelle.

DEPOT Bezinksel. Wijn van cabernet sauvignon druiven geeft veel depot, pinot noir amper. Kan zeer bitter smaken. Niet te verwarren met wijnsteen.
Het depot ontstaat tijdens de gisting op de bodem van het vat (lie). Wanneer de wijn ongefilterd wordt gebotteld zullen vaste delen in de fles kunnen komen.
Depot ontstaat ook tijdens de rijping van rode wijn in de fles en verzamelt zich op de bodem. Is te verwijderen met decanteren.
 
DOC Officiële kwaliteitsaanduiding. Deze wijnen komen uit een bepaalde streek (origine) en zijn aan strenge kwaliteitseisen onderworpen. Gecontroleerd worden onder andere de druivenrassen, het aantal wijnstokken, de maximum opbrengst, het maximum alcoholpercentage en de verbouwingsmethode 
 
DOCG Officiële kwaliteitsaanduiding. Deze wijnen komen uit een bepaalde streek (origine) en zijn aan strenge kwaliteitseisen onderworpen. Gecontroleerd worden onder andere de druivenrassen, het aantal wijnstokken, de maximum opbrengst, het maximum alcoholpercentage en de verbouwingsmethode.

DROESEM De drab die naar de bodem van de tank zakt. Deze kan afgestorven gistcellen, pulp, zaden en stelen bevatten. Soms wordt hiermee ook het bezinksel bedoeld dat in de hals van de fles zit na de tweede fermentatie van mousserende wijnen. Dit bezinksel wordt later in het proces nog verwijderd.

DROOG Een droge wijn, wordt tegenwoordig ook "strak" genoemd. Eigenlijk is droge wijn een wijn met een prima balans tussen zuur en zoet. Als de gistende wijn ongestoord door kan gaan, zal uiteindelijk bijna alle suiker op zijn en zal droge wijn ontstaan. In noordelijke gebieden zijn de kelders vaak zeer koel. Wil men daar een droge wijn verkrijgen dan zal vaak warmte aan de gistende wijn moeten worden toegevoegd om alle suiker (tot minder dan 4 g/l) te kunnen vergisten. Maar zit er veel zuur in de wijn dan kan wat meer suiker in de wijn geen kwaad. 

E

EDEL DRUIVENRAS Een druivenras dat tot de allerbeste druivenrassen gerekend kan worden. Een edel druivenras heeft een constante hoge kwaliteit. Er worden gedistingeerde, evenwichtige wijnen van gemaakt.

EDELROT Zie "botrytis".

ELEGANT Positief smaakkenmerk van een wijn. De structuur van dit smaakkenmerk is smal, maar heeft finesse en is evenwichtig. Ragfijn, delicaat. Kan in flûte geschonken worden.

ENTEN Kruisingstechniek voor planten. Een deel van een plant (de ent) wordt vastgemaakt op de stam van een andere plant. Wordt gebruikt ter verbetering van de plant.

EVENWICHTIG Wijn met alle smaakonderdelen en in de juiste verhoudingen.
 

F

FALANGHINA  Een heel oude witte druif. Ze groeit in heel zuid Italië maar doet het vooral goed in Campanië. Lees hier meer over dit druivenras.

FERM Meestal jong met tannines en/of veel zuur.

FILMEND Zacht mondgevoel, alsof er een filmlaagje in de mond komt.

FINESSE Eigenschap van grote wijnen: verfijnd en complex. Subtiel.

FIANO Fiano is een witte druif uit de Italiaanse wijnstreek: Campanië. Lees hier meer over de Fiano druif.

FINO Sherrybenaming: fris, licht, droog, amandel - Rijping onder een gistdeken (onder de flor), alcohol rond de 15% en serveren tussen de 6-8 graden

FLESRIJPING De rijping van de wijn in de fles door natuurlijke chemische reacties van stoffen in de wijn. Dit proces begint wanneer de wijn eerst voldoende heeft gerijpt op vat.

FLORAAL Ruikt naar bloemen, is soms geparfumeerd, vriendelijk.
 
FRIZANTE Italiaanse term voor licht mousserende wijn: 2,5 bar druk.

FURMINT Hongaarse druivenras waarvan wijn wordt gemaakt die gekenmerkt wordt door de zuren en door de kruidige smaak. Voor meer informatie & onze wijnen van de furmint druif klik hier.
 

G

GARNACHA of GRENACHE een van de meest aangeplante blauwe druif van Spanje. Uitstekend voor assemblage, hoewel de beste wijnen van garnacha uit Priorato komen en daar meestal een monocépage uitmaken. Garnacha is een belangrijke component van de traditionele rioja (meestal tot 30 procent). Lees meer

GELAAGD Complexe wijn, met meer lagen of dimensies.

GEOXIDEERD Oude wijn of de wijn is in aanraking met te veel lucht geweest waardoor hij een bruine kleur heeft, z'n fruitige aroma's kwijt is en daarvoor in de plaats overrijpe en vaak ook zure aroma's heeft gekregen.

GEWICHT Licht, middelzwaar of zwaar - wordt bepaald door alcohol- en/of suikergehalte.

GEWURZTRAMINER Druivenras één van de "edele" rassen uit de Elzas. Het Duitse woord Gewürz staat voor kruidig en meteen wordt een tipje van de sluier opgelicht. De geur en de smaak van de Gewürztraminer is bijzonder expressief. Lees meer over deze druif.

GISTINGSPROCES Tijdens dit proces wordt de suiker van de druiven omgezet in alcohol en koolzuurgas.

GODELLO  Spaanse witte druivenras. De druif groeit in het noordwesten van Spanje o.a. in de gebieden Valdeorras, Ribeiro en Bierzo. Lees meer over dit druivenras en bekijk onze Godello wijnen.

GRACIANO Kleine Spaanse druivenras met stevig vel. Lees meer over deze druif & bekijk onze wijnen.

GRECO De Greco is een druivenfamilie die je in het Zuiden van Italië vindt. Lees hier meer over de Greco druif.

GROSSES GEWACHS Classificatie in Duitsland. De voorwaarden om voor de classificatie Grosses Gewächs in aanmerking te komen zijn:
-de wijngaard moet opgenomen zijn in de classificatie die destijds in 1828 is vastgelegd bij koninklijk besluit;
-uitsluitend handpluk en een rendement van maximaal 48 hectoliter per hectare zijn vereist;
-minimaal een suikergehalte van 90 graden Oechsle;
-de oogst ondergaat een strenge kwaliteitscontrole, zowel vlak na de oogst als later in de kelder;
-alle wijnen worden analytisch en proeftechnisch gekeurd zowel voor als na de botteling door een onafhankelijke wijncommissie.
Kortom het valt niet mee om Grosses Gewächs te mogen voeren!

H

HALFDROOG Vage term voor wijnen met een suikergehalte tussen de 4 en 30 gr/l. Niet droog, niet zoet. Meio doce (Port).

HARD Wrang als gevolg van veel tannine.
 
HOOFDGISTING Alcoholische gisting; proces waarbij glucose door het enzym zymase wordt omgezet in alcohol (ethanol) en koolzuurgas.
 
HOUDBAARHEID Er is onderscheid tussen microbiële/enzymatische houdbaarheid: een product is veilig indien het bij normaal gebruik niet bederft, en sensorische houdbaarheid: de smaak van wijn kan door ouder worden ook achteruit gaan.

HYBRIDEN Modern woord voor kruising. Bij de kruising van twee druivenrassen ontstaan hybriden. Dat geldt voor alle landbouwproducten. De bedoeling hiervan is om sterke eigenschappen verschillende rassen te verenigen in één plant.
 

I

INDICATION GEOGRAPHIQUE PROTEGEE (IGP) Beschermde geografische aanduiding voor Franse wijnen. Dit is een kwaliteitsaanduiding in de EU die vooral gericht is op het garanderen en beschermen van de herkomst van de wijn. De regelgeving is iets minder streng dan voor AOP (beschermde oorsprongsbenaming) wijnen: grote herkomstgebieden en minder precies aangeduid. Ook druivenrassen die van oorsprong niet in het gebied horen zijn hier toegestaan. De benamingen van IGP wijnen in andere landen zijn: Indicazione Geografica Protetta (Italie), Indicacion Geografica Protegida (Spanje) en Geschutzte Geografische Angabe (Duistland).
 
INWEKEN Bewerking vlak voordat de gisting start. De schillen en het sap zijn bij elkaar in een vat om de kleur en aroma van de schil aan het sap te kunnen overdragen.

INZOLIA witte druivenras uit Italië die oorspronkelijk vooral gebruikt werd in de Siciliaanse provincie Trapani, waar ze samen met de Catarratto en Grillo gebruikt werd voor de productie van Marsala. Lees meer over de inzolia druif.

J

JONG Nieuwe oogst smaakt nog jong wanneer:

- de zuren wat scherp zijn;
- de tannine hard;
- de kleur nog niet gebruind;
- de smaken (ook van het hout) nog niet mooi harmonieus zijn versmolten.
 

K

KATER Algemeen gevoel van onbehagen na het drinken van kwalitatief mindere wijn.

KLARING Het scheiden van de droesem van de wijn. Zie ook droesem.

KOUDE VERGISTING De gistende wijn wordt gekoeld voor het maken van fruitige witte wijnen.

KRUIDIG Positieve smaakaanduiding, slaat meer op specerijen dan op groene kruiden.

KURKSMAAK De muffe geur en smaak van een wijn, veroorzaakt door een aangetaste kurk.

L

LACRIMA Vrij zeldzame en wat onbekender druivenras uit Italie. Lees hier alles over de Lacrima druif.

LAGEREN Het bewaren van uw wijn op een prima plaats, totdat deze op dronk is of totdat deze de smaak heeft die u prefereert.

LLICORELLA Dit is een leisteen-klei bodemsoort die typerend is voor de Priorat (Spanje). De bodem van zwarte leisteen en kwarts geeft de wijnen een bijzonder mineraal accent. De bodem is arm en ondiep wat zorgt voor voor een laag rendement. De llicorella bodem is koel en biedt de wijnstokken de mogelijkheid om via spleten diep te wortelen in de vochtige, diepste bodemlagen. De druivenrassen garnacha en carignan zijn erg geschikt voor dit bodemtype.

LOIRE De Loire is met een lengte van ruim 1.000 kilometer de langste rivier van Frankrijk. De Loirevallei staat vooral bekend om de frisse en fruitige, overwegend witte wijnen, die erg goed gekoeld gedronken kunnen worden. Meer informatie over de wijnregio Loire lees je hier
 

M

MASTER OF WINE De hoogst haalbare internationale kwalificatie op wijngebied. De opleiding wordt gegeven door de Wine and Spirit Education Trust.

MANZANILLA Sherrybenaming: kruidig, droog, ziltig, kamille - Elegantere Fino uit de koelere kustplaat Sancular. Rijping onder de de Flor, 15% alcohol, serveren tussen de 6-8 graden

MELKZUURGISTING Ook wel malolactische gisting genoemd. Tijdens dit proces wordt appelzuur (uit de druif) door bacteriën omgezet in melkzuur. Melkzuur is zachter van smaak en de wijn wordt hierdoor minder zuur. Rode wijn ondergaat altijd een proces van melkzuurgisting , witte wijn niet altijd.

MENCIA Mencía is een Spaanse blauwe druivenras en wordt gebruikt voor de productie van rode wijn. De Mencia druif groeit in het noorden van Spanje. Lees meer over de Mencia druif en bekijk onze wijnen.

 
MÉTHODE TRADITIONELLE Wijnbereiding in twee stappen. De eerste gisting op vat of tank en de tweede gisting in de fles. Doordat het bij de tweede gisting ontstane koolzuur niet kan ontsnappen lost het in de wijn op en ontstaat een mousserende wijn.

MINERALIG/MINERALITEIT Aroma's afkomstig uit de bodem, ze variëren maar geven vaak een zilte, zoutachtige indruk.

MONTEPULCIANO Blauwe druif die voornamelijk voorkomt in de Italiaanse Abruzzo. Lees meer over de Montepulciano druif en bekijk onze wijnen.
 

N

NIEUWE WERELD Het geheel van wijnlanden die niet bij de oude Europese wijnlanden horen, zoals Chili en Australië. Onder de Oude wereld vallen wijnlanden als Frankrijk, Spanje en Italië.

 

O

OENOLOGIE De wetenschap van wijnbereiding. De biochemische aspecten van wijnontwikkeling spelen een belangrijke rol.

OENOLOOG Wijnbouwingenieur, technisch geschoold, technoloog. Wijnbouw-technische wetenschapper, hier gaat een universitaire studie aan vooraf.

OLOROSO: Sherrybenaming: warm, complex, krachtig, walnoten - Oxidatieve rijping, mahoniekleurig, 17-22% alcohol, serveren rond de 12-16 graden

ONGEFILTERD Niet gefilterde wijn, waarbij droesem nog onder in de fles aan te treffen is.

OOGSTEN Het binnenhalen van het fruit, plukken. handmatig of machinaal. Soms 's nachts omdat het koeler is: om spontane gisting te voorkomen, omdat de wet een minimale temperatuur vereist (Eiswein), of opdat fruit kouder kan gisten. Soms bij volle maan (macrobiotisch).
Vroeg oogsten doe je wanneer het een hete zomer is geweest (2003). Het fruit is dan al rijp (tannine) en met met langer uitstellen van het oogsten, gaan alle zuren verloren.

OP DRONK Wanneer een wijn genoeg rijping heeft gehad om drinkbaar te zijn. De meeste wijnen zijn bij het bottelen al drinkbaar. Sneller op dronk betekent minder voorraadvorming en geschikt voor dagelijks gebruik.

OXIDATIEF Rijpe, zwoele aroma's tot naar zuur; de wijn heeft te veel contact met zuurstof gehad.
 

P

PALO CORTADO: Sherrybenaming: complex, verfijnd, licht citrus - als een Fino maar rijpt zonder de flor, kastanjekleurig, 18-20% alchohol, serveren rond de 14 graden

PASSERINA De Passerina druif is een witte druif uit Italië. Passerina is een oude druivenras en komt van oorsprong van de Adriatische kust. Lees hier meer over dit druivenras.

PERSEN Druiven persen. Het sap uit de druiven treden met de voet, was vroeger de gewoonte. Nu nog wel in Portugal (Douro). Door een moderne machine kan dat nu zeer precies worden uitgevoerd. Een belangrijk moment bij het wijn maken. Hoe minder vaste delen je met het sap mee laat vloeien, des te minder er van de schil (tannine) in de most terecht zal komen. Het zuivere sap. Ook de schilwand kan men onbeschadigd achterlaten. Voor een zuivere wijn zijn het glucoserijke sap en de gistcellen van belang. Laat men vaste delen toe in een most, dan zal de wijn anders gaan smaken. Vaste delen zijn er later eventueel uit te filteren. Maar goede apparatuur om dit te kunnen, is erg duur.

PHYLLOXERA Druifluis die eind 19e eeuw het grootste deel van de Europese wijnbouw vernietigde. Alleen Chili en Cyprus zijn gespaard gebleven.

PIEMONTE Regio in Noordwest Italie, lees hier meer.
 
PODERE Italiaanse term voor een klein wijndomein.
 
POLYFENOLEN In wijn: tannine en de kleurstoffen. Wateroplosbare stoffen die een belangrijke rol in alle levensmiddelen vervullen, als antioxidant, kleurstof, tegengaan van bruinkleuring, remstof voor enzymen. Erg gezond.

PORT: versterkte wijn uit de Duoro in Portugal. Er is witte port, gemaakt van witte druiven, en rode & rosé port gemaakt van blauwe druiven. Verder zijn er diverse stijlen zoals tawny, ruby, reserva, vintage etc. Bekijk onze portselectie.

PX: Sherrybenaming: stroperig, rozijnen, vijgen chocolade - Gedroogde druiven met oxidatieve rijping, donkere kleur, 15-18% alcohol, serveren op 8-10 graden
 

Q 

Nog geen wijntermen met deze letter.
 

R

REDUCTIEF Bedompte aroma's, de wijn heeft te weinig contact met zuurstof gehad.

RESERVA Wijn, aantal maanden rijping in vat en op fles verschilt per gebied/land. B.v. Portugal: 12 maanden gerijpt op hout, 24 maanden op de fles. Een reserva moet voldoen aan drie voorwaarden. Hij moet afkomstig zijn van één goed oogstjaar en minimaal één jaar op vat en één jaar op fles hebben gelegen. Het alcoholgehalte moet minimaal een half procent hoger zijn dan is voorgeschreven.

RIPASSO Speciale wijnmaaktechniek die wordt toegepast in de Italiaanse Veneto. Middels deze techniek wordt kleur, kracht en smaak aan de 'gewone' frisse, lichte Valpolicella wijn toegevoegd. Hierbij wordt de jonge Valpolicella wijn samen met de schillen van de ingedroogde druiven die voor Amarone zijn gebruikt nog een keer vergist. Tijdens deze korte, 2e gisting worden kleur-, geur- en smaakstoffen aan die ongeperste druivenschillen onttrokken en aan de Valpolicella toegevoegd. Hierdoor wordt deze voller, rijker en steviger. Onze Ripasso wijnen vindt u hier.

ROND Soepel, zacht, niet scherp, half strak.
 
ROSE Frisse wijn, gemaakt door de schillen van blauwe druiven voor de kleur kort met het witte druivensap te laten meegisten. Meestal een assemblage van druivenrassen.
  

S

SANGIOVESE Betekent: bloed van Jupiter - een rode wijndruif. Voornaamste teelt in Italië, Californië, Australië, Argentinië. Stevige zuren, rood fruit aroma's, droge klassieke wijnen. Voor topkwaliteit wijnen in Toscane, Italië: Chianti, Brunello, Vino Nobele di Montepulciano. Later in combinatie met Cabernet Sauvignon de basis voor de trendy en zeer dure "Super Toscans". De eerste Super Toscan was de Tignanello van wijnhuis Antinori.

SHERRY AMONTILLADO: Verfijnd, droog, aromatisch, hazelnoot - Gedeeltelijk gerijpt onder de flor, amberkleurig, 16-20% alcohol, serveren rond de 12 graden

SHERRY FINO: Fris, licht, droog, amandel - Rijping onder een gistdeken (onder de flor), alcohol rond de 15% en serveren tussen de 6-8 graden

SHERRY MANZANILLA: Kruidig, droog, ziltig, kamille - Elegantere Fino uit de koelere kustplaat Sancular. Rijping onder de de Flor, 15% alcohol, serveren tussen de 6-8 graden

SHERRY OLOROSO: Warm, complex, krachtig, walnoten - Oxidatieve rijping, mahoniekleurig, 17-22% alcohol, serveren rond de 12-16 graden

SHERRY PALO CORTADO: Complex, verfijnd, licht citrus - als een Fino maar rijpt zonder de flor, kastanjekleurig, 18-20% alchohol, serveren rond de 14 graden

SHERRY PX: Stroperig, rozijnen, vijgen chocolade - Gedroogde druiven met oxidatieve rijping, donkere kleur, 15-18% alcohol, serveren op 8-10 graden

SLOBBERWIJN Goedkope, gemakkelijk drinkbare wijnen om zo achterover te slaan. 

SMAAK Hoog op smaak of laag? (Subjectieve) vaststelling of een wijn lekker is. Bij dit vaststellen zijn belangrijk: omgevingsfactoren en presentatie, emoties, vooroordelen.
Smaak hebben: geoefend in het voor jezelf vaststellen of een wijn lekker is, dat is te leren en niet zo heel moeilijk. Basissmaken welke de tong waarneemt: zout, zoet, zuur en bitter; alle andere waarnemingen gaan via de neus.

SOEPEL Rond, zacht, makkelijk, toegankelijk.

SOLERA (Vinificatie Sherry) Vooral de crianza of élevage is uitermate belangrijk voor sherrywijnen. Al de sherry’s worden opgevoed via het solerasysteem: verschillende rijen vaten worden op elkaar gestapeld, maar de vaten worden niet in zijn geheel gevuld zodat er een deel vrij is waarop de flor kan groeien voor de Fino. Uit de onderste vaten wordt een deel getapt dat gebotteld wordt. Het afgetapte deel wordt dan bijgevuld met wijn uit het vat erboven dat op zijn beurt wordt bijgevuld met wijn uit het vat daar weer boven, enz. Op die manier krijgen we een complexe mengeling van wijnen. De minimum solera is 3 jaar; dit is ook degene die wij kiezen bij Gutiérrez Colosía. De jongste Fino is immers ook de meest fruitige en de meest frisse. De rijping met flor noemt men de biologische rijping. De andere wijnen ondergaan een oxidatieve rijping, zonder vorming van flor op de wijn in de vaten. Dit vormt dan hoofdzakelijk de Oloroso. De Amontillado begint als Fino maar wordt verder gerijpt met een oxidatieve rijping. Het meest zeldzame is de Palo Cortado. Deze is minstens 50 jaar oud in dit domein. De andere wijnen van minstens 50 jaar oud worden gebotteld onder de benaming Solera Familiar: Amontillado, Oloroso en Palo Cortado.

SOMMELIER iemand die zich bekwaamd heeft in combinaties van wijn en spijs. In restaurants wordt dit vak uitgeoefend om gasten over wijn te kunnen adviseren.

SPUMANTE Italiaanse term voor mousserende wijn.
Mousserende wijn heeft  een druk van 3-6 bar.

STABIEL Een wijn is stabiel wanneer de gisting niet spontaan meer optreedt. In deze tijd een verouderd begrip, al kan je bij een handelaar of producent best eens een fles van obscure kwaliteit in je handen gedrukt krijgen.

STEEN (SMAAK) Steen is een druivenras in Zuid-Afrika. Is hetzelfde als de chenin blanc uit de Loire. Steen (gesteente) is erg belangrijk als onderdeel van de bodemsamenstelling. Bepaalt de mate van wortelgroei, structuur van een wijn.
Met een steensmaak wordt de smaak bedoeld die een wijn zal aannemen wanneer deze in kruiken is verpakt. Wordt in wijn mineralig genoemd, dan kan de herkomst van de stenen uit de bodem komen.

STILLE WIJN Een niet-mousserende wijn.

STRUCTUUR Kwalificatie die belangrijk is om aan te geven of een wijn te bewaren is, dan is structuur nodig. Dit wordt gevormd door de zuren en tannine. Door laat te oogsten verliest een wijn aan structuur, maar krijgt meer ronding.

STUG Droge, bittere wijn, wijn zonder fruit.
 

T

TAFELDRUIF Een tafeldruif die uit de hand gegeten kan worden. Deze druif is vaak zoeter dan een wijndruif.

TAFELWIJN (Vino da tavola) Laagste categorie wijn. Meestal uitsluitend met aanduiding van het land van herkomst of de EU.

TANNINE Tannine wordt ook wel looizuur genoemd en komt voor in de schillen, pitjes en steeltjes van druiven. Ook via een eikenhouten wijnvat komt er tannine in de wijn terecht. Bij het persen en gisten van de druiven komt er tannine in de wijn. Door de tannine kan een wijn langer bewaard worden omdat de tannine het oxidatieproces vertraagd.

TANNINEUS Wrange wijn door veel tannine, meestal voor onrijpe tannine.

TERROIR Frans, bodemsamenstelling. 'Terre' betekent grond of bodem. Staat voor het totaal van de directe omgeving van de druivenstok. Hieronder vallen bodem, microklimaat en de natuurlijke waterhuishouding. Terroir wil ook zeggen dat men de bodem in de wijn kan proeven.

TERROIR WIJN Wat is terroirwijn? Dat begint natuurlijk met de definitie van ‘terroir’. Hoewel er talloze uitgebreide definities zijn van het woord, is het Engelse ‘sense of place’ een perfecte uitleg van het begrip. Dat betekent dat terroirwijn een gevoel zou moeten oproepen van de plek waar de wijn vandaan komt. Terroirwijn heeft een duidelijke connectie met zijn oorsprong: de wijn kan alleen van die specifieke plek komen, niet ergens anders vandaan.

TOSCANE Italiaanse wijnregio - de bekendste van Italie. Lees hier meer.
 

U

UVA Italiaans voor druif.

V

VALENCIA Provincie en tevens beroemde wijnregio in Spanje waar al sinds mensenheugnis wijnbouw wordt bedreven. Lees hier meer over Valencia en vindt meteen ook onze lekkerste wijnen uit deze regio.

VARIETAL WIJN Wijn die voor het grootste deel van één druivenras is gemaakt en genoemd is naar dit druivenras. Deze wijnen komen meestal uit gebieden waar veel druivenrassen op een kleine oppervlakte worden verbouwd. Vooral wijnlanden uit Noord- en Zuid-Amerika, en Australië en Nieuw-Zeeland passen deze praktijk toe. Zie ook Cépage.

VATRIJPING Het proces van rijping van wijn in een vat. Hierdoor wordt de wijn door allerlei biochemische reacties steeds beter drinkbaar.

VERMOEID Te oude wijn, over het hoogtepunt van de ontwikkeling heen.

VERMOEIEND Wijn met weinig frisse zuren. Kan ook bij jonge wijnen voorkomen, meestal veel alcohol.

VERMOUT taliaans, ook wel vermouth. Versterkte witte of rode wijn. Op smaak gebracht met planten, kruiden, suiker en caramel. De grootste producenten zitten in Piemonte. Eén daarvan, Martini & Rossi, is zo bekend geworden dat Martini synoniem is geworden voor Vermout.

VERSTERKTE WIJN Wijnen waarbij de gisting is gestopt door toevoeging van alcohol, zoals port en sherry. De aanwezige suikers in de druiven worden niet omgezet in gist, waardoor de wijn een zoete smaak behoudt. Vroeger gebeurde dit om de wijn beter te kunnen conserveren.

VINIFICATIEMETHODE De manier waarop wijn gemaakt wordt.

VINIFICATIE Alles wat nodig is om geperste druiven te veranderen in wijn.

VINIFICATIE SHERRY (Solera) Vooral de crianza of élevage is uitermate belangrijk voor sherrywijnen. Al de sherry’s worden opgevoed via het solerasysteem: verschillende rijen vaten worden op elkaar gestapeld, maar de vaten worden niet in zijn geheel gevuld zodat er een deel vrij is waarop de flor kan groeien voor de Fino. Uit de onderste vaten wordt een deel getapt dat gebotteld wordt. Het afgetapte deel wordt dan bijgevuld met wijn uit het vat erboven dat op zijn beurt wordt bijgevuld met wijn uit het vat daar weer boven, enz. Op die manier krijgen we een complexe mengeling van wijnen. De minimum solera is 3 jaar; dit is ook degene die wij kiezen bij Gutiérrez Colosía. De jongste Fino is immers ook de meest fruitige en de meest frisse. De rijping met flor noemt men de biologische rijping. De andere wijnen ondergaan een oxidatieve rijping, zonder vorming van flor op de wijn in de vaten. Dit vormt dan hoofdzakelijk de Oloroso. De Amontillado begint als Fino maar wordt verder gerijpt met een oxidatieve rijping. Het meest zeldzame is de Palo Cortado. Deze is minstens 50 jaar oud in dit domein. De andere wijnen van minstens 50 jaar oud worden gebotteld onder de benaming Solera Familiar: Amontillado, Oloroso en Palo Cortado.

VINO BLANCO Spaans, witte wijn.

VINOLOOG iemand die studie heeft gedaan naar wijn. Het is een typische Nederlandse term, de opleiding kent geen officiële status.
 
VLAK Gebrek aan concentratie en inhoud.

VOS Een categorie van sherry: Vinum Optimum Signatum/Very Old Sherry, oftewel oude sherry met minimaal 20 jaar rijping

VORS Een categorie van sherry: Vinum Optimum Rare Signatum/Very Old Rare Sherry, sherry met minimaal 30 jaar rijping

 

W

WALSEN Het ronddraaien van het glas (op een tafel of in de hand) om aroma's los te maken. Eerst ruiken, dan walsen, dan wederom ruiken. Het verdiend aanbeveling een groot glas te nemen bij het proeven van wijn, zie glaswerk.

WIJN Druivensap dat is gaan gisten, de suikers zijn omgezet in alcohol) en bestaat uit water, zuren, verschillende aroma’s, tannines en nog een aantal andere stoffen.

WIJNDRUIF Druivenras dat gebruikt wordt voor wijn. Dit zijn niet de gewone consupmtiedruiven, wijndruiven zijn kleiner, zoeter en hebben veel zaden. Ze komen altijd van de wijnplant vitis vinifera. 

WIJNHUIS Wijnproducent.

WIJNSTEEN Kristallen die als witgele kruimels op de bodem van de fles zichtbaar zijn. Teken van goede wijn, aangezien het gehalte aan het lekkere wijnsteenzuur hoog is geweest.
Ontstaat o.a. door (witte) wijn bij lage temperatuur te bewaren. Hierbij kristalliseert wijnsteenzuur uit door een verbinding met Kalium (mineraal) aan te gaan. Heeft geen invloed op de smaak, zoals dépôt dat bij rode wijn wel kan hebben (bitter).

WRANG De wangen trekken naar binnen, niet echt lekker. Komt voor bij jonge wijnen: onrijpe tannine en weinig lekkere zuren, zoals appel- en citroenzuur. De zuren kunnen door rijping wegvallen, de onrijpe tannine niet.
 

X-Y

Nog geen wijntermen met deze letter.
 

Z

ZACHT Door het lage smaakgehalte kan een wijn zacht zijn. Zoals een silvaner fluweel benaderen kan. Ook uitgesproken zacht zijn rijke dessertwijnen, maar dan door een hoog suikergehalte, dat mooi in de omliggende structuren is geïntegreerd.

ZIEL Van een fles. Holte in de bodem van een fles, oorspronkelijk bedoeld om te zorgen dat eventueel bezinksel zich niet teveel door de wijn verspreid bij het uitschenken.

ZOET Smaakkenmerk van een wijn, tenminste 45 g/l (D en O). Wijn met suiker, niet altijd filmend. Bij hogere zuurgehaltes kan een wijn meer suiker hebben voordat de wijn zoet gaat smaken (honing is ook heel zuur). Zoete wijn maken.

ZOMERWIJN Een frisse wijn met niet teveel alcohol, vrij droog en strak. Niet complex.

ZUIVER Schoon. Positieve indruk van een wijn. Komt voor bij strakke witte wijnen en rosé.

ZWAAR Zware wijn door een hoog alcoholpercentage en vermoeiend door weinig zuur. Meestal bij warme jaren of warme gebieden. Ook: veel tannine.