Super Tuscans

Een Super Tuscan? Dat is krachtig, onalledaags rood uit Toscane. Halverwege de jaren zeventig werd deze heldennaam toegekend aan rode wijnen uit het Chiantigebied. Geproduceerd zonder inachtneming van de regels van de plaatselijke DOC. Want lekkere wijn behoeft geen bureaucratie. Het zaadje voor Super Tuscans werd geplant in en rondom de Chianti-streek. Een groep rebellerende wijnmakers was helemaal klaar met de slechte kwaliteit van de wijnen en het roer moest om. Daarom gingen ze aan de slag met andere druivenrassen en nieuwe vinificatietechnieken. Het bleek een schot in de roos.

Tien jaar eerder werd de DOC Chianti opgericht en mocht een fles Chianti voor 80% uit Sangiovese bestaan. Het overige deel werd aangevuld met witte druivenrassen uit de streek. Nu was er met die Sangiovese niks aan de hand (want lekker), maar die overig twintig procent maakte van een hoop wijnen regelrechte hoofdpijndossiers. 

Het verhaal van Sassicaia is het verhaal van een wijn liefhebbende Italiaanse markies, die bij voorkeur Bordeaux dronk. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, en de handelskanalen met Frankrijk waren doorgesneden, kon hij daar niet meer aan komen. Dan maar zelf Bordeaux maken, dacht hij en plantte in 1944 doodleuk Franse cabernet-druiven in de Toscaanse bodem.De Italiaanse wijnwereld was in rep en roer en hij werd nog net niet met pek en veren het land uitgezet, maar toch ieder geval voor gek verklaard. Dat was toen. Inmiddels staat Sassicaia al jaren aan de top van de Italiaanse wijnen en wil de hele wereld er een slokje van.

Maar toch: al die allochtone druivenrassen als merlot, syrah en cabernet franc die in Toscane werden aangeplant: zo stond het niet in de Toscaanse wijn wet. Naar een beetje officiële status kon Sassicaia dan ook fluiten. Daarnaast werden Slavische houten vaten van weleer vervangen door barriques van nieuw Frans eiken. Gevolg? Het Toscaanse allegaartje van dunnig rood sap bleek uit het vat te springen als een volfruitige, complexe spierbundel. The Super Tuscan was born.En dat gold ook voor die andere wijnen als Ornellaia en Tignanello, die in navolging van Sassicaia in Toscane van allochtone druivenrassen werden geproduceerd. Ze werden gedeclasseerd als Vino da Tavola: ‘tafelwijn’. Maar door de idioot goeie kwaliteit van deze wijnen, werden ze al snel liefkozend ‘Super Tuscans’ genoemd.

Inmiddels zijn de meeste Super Tuscans ondergebracht in speciale appellaties, waarvan de ‘IGT Toscana’ de grootste is. Binnen deze Indicazione Geografica Tipica mag er volop geëxperimenteerd worden met zowel inheemse als allochtone druivenrassen en zijn er waanzinnig veel lekkere wijnen te ontdekken. Vaak in die typische, volle stijl met veel rood fruit en diepgang.

DE TOP PRODUCERS VAN SUPER TUSCANS ZIJN

Bolgheri/Bolgheri Sassicaia DOC: Masseto, Le Macchiole, Ornellaia, Tenuta San Guido
Chianti Classico DOCG: Castello dei Rampolla, Castello di Ama, Fontodi, Isola e Olena, Marchesi Antinori, San Felice
Maremma Toscana DOC: Gaja, Poggio Verrano.