Pre-phylloxera

Pre-phylloxera verwijst naar wijnstokken die geplant zijn voordat de druifluis, phylloxera, eind 19e eeuw grote schade in Europa aan wijnstokken toebracht met als gevolg productieverlies en sterfte. De luis tast het wortelsysteem van de wijnstok aan. De remedie is het enten van de (Europese) druivenrassen op resistente Amerikaanse wijnstokken. Vrijwel alle Europese wijngaarden, maar ook velen buiten Europa, zijn beplant met rassen die geënt zijn op een Amerikaanse onderstam. Wijn afkomstig van druiven van wijnstokken die nog vóór de komst van phylloxera geplant zijn én nog in productie wordt aangeduid als ‘pre-phylloxera-wijn’. Die wijnstokken zijn dus inmiddels zeer oud, ruim honderd jaar of meer.

In bijna alle gevallen zijn dit wijngaarden gelegen op fijn zand. De luis verplaatst zich door gangen te graven en in hele fijne zandbodems storten de tunnels in die ze graven en zo zijn deze unieke stokken gevrijwaard van de luis. De opbrengsten van deze zeer oude wijnstokken is zeer laag maar de kwaliteit is vaak van een ongekend hoog niveau (te denken valt aan de Rueda en Toro waar deze hele fijnkorrelige zandgrond voorkomt). Ossian en Vetus zijn fameuze wijnhuisen welke nog wijngaardjes hebben van soms ouder dan 200 jaar.

Ook nu nog worden druivenrassen aangeplant zonder enting op Amerikaanse onderstammen. In afgelegen wijnstreken in de Nieuwe Wereld (Australië, Chili) is het risico lager dat de druifluis hier optreedt. De Franse term ‘franc de pied’ verwijst naar deze vaak risicovolle aanplant, want phylloxera kan het wortelsysteem van zo’n wijnstok gemakkelijk aanvallen en zijn verwoestende werking verrichten.