Priorat

Tussen de spectaculaire pieken en valleien van Priorato (of Priorat in het Catalaans) maakt men al heel lang wijn. Het hoogste punt, in de Sierra del Montsant, ligt op 1124 m . De rotsen hebben afwisselend lagen kwarts en klei, in het zonlicht geeft dat de indruk van een goud-zwart gestreepte tijgerhuid. Een eeuw geleden hoedde een herder zijn kudde in de vallei van de rivier de Siurana . Op een keer keek hij naar de top van de berg en had hij een visioen: een rij engelen in vol ornaat stegen op alsof ze via een trap naar de hemel liepen. De herder vertelde wat hij gezien had aan een reizende orde van Kartuizer monniken. Deze stichtten in 1163 op deze plek een priorij, onder de bescherming van koning Alfonso van Cataluña . Ze noemden het Priorat de Scala Dei (priorij van Gods trap). Tegenwoordig kan men de ruines nog zien liggen naast het kleine dorpje dat er rondom is ontstaan. De gemeente (en de D.O .) heten nog steeds Priorat en het dorp Scala Dei. Een bedrijf beheert de oude kloosterkelders en maakt er wijn.

Priorato is de bakermat van de traditionele Catalaanse wijnbereiding. Het gebied kreeg in 1954 een D.O. erkenning. Wijnboeren uit deze regio beschikken over de nieuwste kelderapparatuur en besteden erg veel zorg aan hun laboratoria. Hun marktgerichtheid is echter iets anders. Ze schijnen bereid om te wachten tot de vraag naar krachtige, bijna zwarte wijnen met lange houdbaarheid, die altijd het handelskenmerk zijn geweest van Priorato , weer aantrekt. Een groepje enthousiaste afnemers houdt hen momenteel gaande en met moderne rosados en witte wijnen maken op ze efficiënte wijze hun intrede in de exportmarkt. De stijl van de rode Priorato is in de loop der jaren weinig veranderd, maar dankzij verbeterde technieken is de kwaliteit er wel sterk op vooruit gegaan.

Een van de meest fascinerende experimenten met niet geclassificeerde wijnen begon in Gratallops , in Priorato en is bekend als het Costers del Siurana project. De Siurana loopt door het centrum van de D.O. Priorato . Begin zeventiger jaren vestigde zich op de oevers van deze rivier een bedrijf van 100 ha. De aandelen zijn gelijk verdeeld over het aantal eigenaren en de wijnen worden centraal vervaardigd in een bodega die tot de allermodernste behoort. De zone had geen officiële classificering en de druivenvariëteiten die verbouwd werden waren o.a. cabernet , syrah , pinot noir , garnacha en cariñena . Na veel tegenspoed zijn de overgebleven eigenaars helemaal onafhankelijk van elkaar en de wijnen van Gratallops hebben nu de D.O . Priorato status. De wijnen behoren tot de beste - en duurste - van Spanje, en zullen naar verwacht wordt nóg mooier worden.

De D.O.Ca. (D.O.Q.) Priorat, gelegen in de provincie Tarragona, bestaat uit de dorpen La Morera de Montsant, Scala Dei, La Vilella, Gratallops, Bellmunt, Porrera, Poboleda, Torroja, Lloá, Falset en Mola. Geen andere regio van Spanje kenmerkt zich zo door vooruitgang, opkomst en dynamiek op het gebied van kwaliteit als Priorat. Wijnen uit Priorat zijn net zo goed als dat ze zeldzaam zijn. De wijnen van de beste producenten behoren tot de beste wijnen van de wereld. Priorat wijnen zijn in hun uniekheid - niet qua smaak - het beste met grote rode Bourgogne wijnen te vergelijken. Het geheim van de wijnen uit Priorat is de bodem waarop ze groeien. Deze zogenaamde 'Llicorella' bodem, met haar gebladerde formaties van leisteen en graniet, is de doorslaggevende factor in de unieke smaak van de Priorat wijnen en zorgt voor een sterk mineraal karakter, die de wijn uit Priorat van alle andere wijnen in de wereld onderscheidt. Wonderbaarlijk oude terraspercelen met Garnacha en Carinyena (Cariñena oftewel Carignan, in het Catalaans Samsó) vormen de basis van veel grote Priorat wijnen, waarbij veelvuldig Syrah, Cabernet Sauvignon en/of Merlot worden toegevoegd aan de samenstelling van de wijn. Witte wijnen uit Priorat spelen een ondergeschikte rol, echter, oude wijngaarden beplant met Macabeo en Garnacha Blanca brengen excellente druiven voort, waaruit extravagante witte wijnen uit Priorat ontstaan.

De allerbelangrijkste wijnproducenten in Priorat, die zich absoluut kunnen en mogen meten met de top van de wijnwereld,  behoren tevens tot de grondleggers van de Priorat D.O.Q.: Álvaro Palacios, René Barbier en José Luis Pérez, wiens dochter Sara getrouwd is met René Barbier. Voor hun is de Garnacha druif heilig als basis voor elk van hun wijnen. Maar ook wijndomeinen als Mas Doix, Costers

HISTORIE

Sinds de middeleeuwen wordt er al wijn verbouwd in de Priorat wijnstreek in Catalonië. Toen de wijnranken in dit geïsoleerde gebied in het oosten van Spanje in de 19e eeuw echter door een luizenplaag verwoest werden, is er lange tijd geen wijn meer verbouwd. Totdat een energieke groep jonge wijnmakers rond 1980 in deze wijnstreek ten zuiden van Barcelona is gaan investeren. En de wijnproductie in de Priorat wijnstreek weer tot ontwikkeling is gekomen. Wijnmaker René Barbier, toen actief bij een wijnmakerij in Rioja die eigendom was van de familie Palacios, kocht in 1979 zijn eerste land met Priorat-wijngaarden, overtuigd van het potentieel van de regio. Op dat moment waren er 600 hectare Priorat-wijngaarden. In de jaren tachtig overtuigde hij anderen, waaronder Alvario Palacios, om dit voorbeeld te volgen en om nieuwe wijngaarden te planten op geschikte locaties, allemaal met de naam Clos. Voor de eerste drie jaargangen, 1989-1991, bundelde een groep van vijf wijnhuizen hun druiven, deelde een wijnmakerij in Gratallops en maakte één wijn die onder vijf labels werd verkocht: Clos Mogador (Barbier), Clos Dofi (Palacios, later omgedoopt tot Finca Dofi ), Clos Erasmus, Clos Martinet en Clos de l'Obac. Vanaf 1992 werden deze wijnen apart gemaakt

De Catalaanse autoriteiten keurden de verheffing van Priorat van DO naar DOQ in 2000 goed, maar de bevestiging op nationaal niveau van de Spaanse regering in Madrid kwam pas op 6 juli 2009.

De wijngaarden in Priorat zijn aangelegd op steile terrassen op hoogtes van 100 tot 700 meter. De druiven worden in smalle rijen op het ruige terrein geplant. Als het tijd is om te oogsten kan dat dus alleen met de hand. Het is zwaar werk om hier druiven te plukken. En dat ook nog eens voor een handjevol druiven. Want de opbrengst is vaak laag. De wijnen uit Priorat zijn daardoor vaak erg prijzig, maar dan heb je ook wel hele mooie wijnen.